Op woensdag 26 juli 2023 zijn Nel en ik bij de viering van de Dag van de Vrijheid geweest. Op 26 juli 1581 werd het Plakkaet van Verlatinghe ondertekend waarmee de Nederlanden zich vrij verklaarden van de Spaanse koning Philips. Volgens Bob de Wit een dag om te vieren, omdat wij ons binnenkort ook gaan vrij verklaren met het Plakkaet van Verlatinghe 4.0.
Het thema dit jaar was: De Boer en Voedsel.
* Weg van de ongezonde voeding door het gebruik van pesticiden.
* Weg van de massaproductie om te kunnen leveren aan Big Food.
* Weg van de houdgreep van banken en regeltjes.
* Terug naar het produceren van gezond en duurzaam voedsel voor de Regio.

Deze bijeenkomst vond plaats op het terrein van Anna’s Hoeve in Epe, een prachtige monumentale boerderij gesitueerd in een heerlijk stukje Veluwe. Het weer was goed. Het was een avond met inspirerende sprekers waarbij we tussen de voordrachten door buiten op het erf van Anna’s Hoeve konden genieten van heerlijke streekgerechtjes en drankjes.

Als eerste heeft Bob de Wit met trots verteld over zijn nieuwe boek Gids 4.0 die komend najaar zal uitkomen. Dit heeft hij geschreven met diverse co-auteurs, die reeds in de verschillende domeinen werkzaam zijn. Zo heeft b.v. Lodewijk Pool, tevens een van de sprekers deze avond, geschreven over toekomstbestendige duurzame landbouw. In het boek Gids 4.0 zal uiteen worden gezet hoe je praktisch aan het opzetten van een domein en het bijbehorende doel kunt werken. Bob is dus co-schrijver, alle deskundigen van de domeinen hebben over hun domein meegeschreven. Verder heeft Bob uitgelegd wat de relatie kan zijn tussen (de leden van) Society 4.0 en de boeren als producenten van ons duurzame, biologische voedsel. Deze zit hem in het samen dragen van de kosten van en het samen delen in de productie van voedsel. Het toverwoord is dus wederom “samen”.
Tevens kondigde Bob met trots aan dat het boek Society 4.0 in het Turks is vertaald en uitgegeven. Het eerste exemplaar werd aan de Turks/Nederlandse vertaalster uitgereikt.

Daarna was er een pauze van een uur om te genieten van de heerlijke hapjes en drankjes uit de regio. Vanwege het mooie weer werd besloten de bijeenkomst buiten voort te zetten. De volgende drie sprekers konden we dan ook beluisteren op het erf van Anna’s Hoeve.

Het woord was aan Carel van Acht, die in ‘s-Hertogenbosch een natuurinclusieve melkveehouderij “De Puurste Zuivel” heeft met 25 koeien. Bijzondere koeien, want deze dames van het Normandische ras hebben allemaal het A2A2-gen. Dat betekent dat de melk van deze koeien gedronken kan worden door mensen met lactose-intolerantie omdat de enzymen in het eiwit van deze melk anders zijn. Deze melk lijkt op de melk die de oerkoeien gaven. De melk wordt als zuivel – verse melk en yoghurt – en kaas verkocht.

Carel (hiernaast op de foto) houdt het lijntje naar de consument graag kort en staat daarom met zijn verkooptruck op verschillende weekmarkten. Hij heeft inmiddels een grote schare vaste klanten, waaronder ook mensen met lactose-intolerantie die zijn zuivel en kaas naar hartelust gebruiken. Hij had kans om te gaan leveren aan de Jumbosupermarkten maar door het weigeren van een terugneemgarantie is deze deal niet doorgegaan.

Lodewijk Pools, die een goed contact heeft met Carel van Acht, vertelde ons over het starten van een boerenbedrijf vrij van bankfinanciering. Hij heeft stukjes van zijn bedrijf in de vorm van certificaten verkocht aan mensen die zijn boerenbedrijf een warm hart toedragen. Zo is hij gekomen tot de financiering van zijn thans goed lopende boerenbedrijf.
Daarnaast vertelde Lodewijk over zijn nieuwe initiatief in de onderhandelingen tussen de boeren en de overheid. Boeren in het Binnenveld tussen Ede, Veenendaal, Rheden en Wageningen gaan in een gebiedsonderneming gezamenlijk de onderhandelingen aan met de overheid over hun toekomstige rol in het gebied. Ze zoeken een gebiedsdeal, zodat bedrijfsopvolgers er een toekomst op kunnen bouwen. Lodewijk is mede-initiatiefnemer van de gebiedsonderneming. Met het motto “samen sta je sterker” wil de gebiedsonderneming zelf grip houden op de maatschappelijke vraagstukken die bij de landbouw op het Binnenveld worden gelegd. Meer hierover is te lezen in het artikel “Na natuurontwikkeling zijn de boeren aan de beurt” op de website van nieuwe oogst, www.nieuweoogst.nl/nieuws/2022/03/24/lodewijk-pool-na-natuurontwikkeling-zijn-boeren-aan-de-beurt

Dan was het de beurt aan Marcel van Silffhout om te vertellen over zijn initiatief Graandelen. Ter illustratie heeft Marcel een aantal graansoorten meegenomen, die groeien op de akkers van GraanGeluk. Het doel van GraanGeluk is om de akkers op een natuurlijke, agro-ecologische manier te herstellen, in te zaaien met zeldzame, Nederlandse gewassen en deze oergranen te oogsten voor gezond ambachtelijk streekbrood en natuurbier.
Je kunt een Graandeel kopen voor € 100,00. Met zo’n Graandeel stel je GraanGeluk in staat om 100 m² aan akkergrond in beheer te nemen. Dan deel je in het geluk van wuivend graan met daartussen inheemse akkerkruiden op natuurlijke akkers, het geluk van zoemende insecten en fouragerende weidevogels op de akkers en de oogst tijdens het oogstfeest. Je ontvangt tijdens het feest een pakket van de producten die van de granen worden gemaakt. De pasta en het bier werden tijdens de Dag van de Vrijheid verkocht. Meer info op www.graangeluk.nl

Daarna was er een korte pauze, waarin de mogelijkheid bestond kaas van De Puurste Zuivel en bieren en pasta van GraanGeluk te kopen

Weer binnen in de boerderij (voormalige stal) vertelde Erwin Vroom over zijn initiatief LokaNova. LokaNova is gebaseerd op Loka 055 uit Apeldoorn. Het betreft een initiatief voor particulieren om gezamenlijk via de website www.lokanova.nl streekproducten te bestellen die direct bij de boer vandaan komen. Vrijwilligers zorgen er dan voor dat de producten bij de boeren worden opgehaald en bij het afhaalpunt, Anna’s Hoeve, worden verzameld om te worden afgehaald door de particulieren. Dan is er tevens de mogelijkheid elkaar te ontmoeten. LokaNova werkt alleen met vrijwilligers. Een ieder die zich aanmeldt om mee te helpen aan het initiatief, lokale boer of vrijwilliger, heeft ook zeggenschap. LokaNova is geen vereniging of coöperatie en wil dit bewust ook niet worden. De doelen zijn verder om bij te dragen aan onderlinge verbinding en korte voedselketens.
Erwin heeft een bestuurskundige zorgachtergrond en is overtuigd van de kracht van “samen”. Hij put veel kracht uit de site www.lsabewoners.nl en uit het boek Altijd Nieuw Gedoe, Buurtmakers vanuit Asset Based Community Development op weg naar nieuwe democratie van Eelco Visser.

Het laatste woord was aan Bob de Wit. Hij dankte de organisator, de mensen van de catering en de mensen van Anna’s Hoeve voor de organisatie, gastvrijheid en het voortreffelijke eten.

Anja Gerritse, juli/augustus 2023